Wat is co-enzym Q10 en (hoe) werkt het?

Ons lichaam neemt van nature allerlei belangrijke stoffen op en maakt ze aan, waaronder vitaminen, mineralen en antioxidanten. Deze zorgen ervoor dat je lichaam gezond blijft en goed functioneert. Maar op bepaalde momenten kunnen we tekorten ontwikkelen en moeten we supplementen nemen om een tekort aan te vullen.

Een van de populairdere supplementen is Q10, waarvan sommige onderzoeken hebben aangetoond dat het een veelbelovende oplossing is voor een aantal gezondheidsproblemen. In dit artikel legt ik uit wat de mogelijke toepassingen zijn van CoQ10 supplementen en wie ze zou moeten nemen.

Wat is Q10?

Hoewel je Q10 kopen kunt als voedingssupplement, is Q10 op de eerste plaats een voedingsstof die van nature in je lichaam wordt aangemaakt. Het is een krachtige antioxidant die je hersenen, hart en spieren beschermt.

CoQ10 zit in vrijwel alle cellen in het lichaam; het is vooral geconcentreerd in de mitochondriën, oftewel de ‘krachtcentrale’ van de cel. Dat betekent dat het betrokken is bij de energieproductie en biochemische reacties aandrijft.

Daarnaast heeft Q10 ontstekingsremmende eigenschappen.

Bepaalde voedingsmiddelen bevatten ook CoQ10, waaronder:

  • Vette vis zoals zalm, makreel en sardines
  • Eieren
  • Noten
  • Kip
  • Orgaanvlees
  • Volle granen

Wat veroorzaakt een Q10 tekort?

Bepaalde gezondheidsaandoeningen waaronder hartaandoeningen, kanker, diabetes en neurodegeneratieve ziekten, zoals Parkinson of Alzheimer – kunnen leiden tot lagere Q10-niveaus.

Leeftijd speelt ook een rol bij je Q10-niveaus. Net als veel andere dingen is het een natuurlijke functie van leeftijd – je vermogen om CoQ10 aan te maken neemt af naarmate je ouder wordt. In je twintigerjaren pieken je Q10-niveaus.

Het kan echter moeilijk zijn om een tekort vast te stellen, omdat dit niet per se zichtbaar is in een bloedtest. De hoeveelheid CoQ10 in je bloed weerspiegelt niet noodzakelijkerwijs de hoeveelheid in je weefsels en cellen. Je bloedspiegels van CoQ10 kunnen binnen het normale bereik liggen, maar je kunt nog steeds een tekort hebben als je het niet goed opneemt.

Waar zijn Q10 supplementen goed voor?

Q10 supplementen zijn niet voor iedereen nodig. Als je een uitgebalanceerd dieet hebt, en als je jong en gezond bent, heb je waarschijnlijk genoeg Q10 in je lichaam. Supplementen kunnen wel helpen als er sprake is van een CoQ10-tekort.

Hoewel studies over de effectiviteit van CoQ10 verschillende conclusies hebben getrokken, wordt over het algemeen gedacht dat supplementen helpen bij een paar specifieke aandoeningen.

Migraine

Studies hebben aangetoond dat de ontstekingsremmende eigenschappen van CoQ10 supplementen mogelijk de frequentie, ernst en duur van migraine kunnen verminderen. Een aparte studie waarin CoQ10 werd gecombineerd met magnesium en riboflavine liet ook veelbelovende resultaten zien bij het verminderen van migrainepijn en -impact.

Hartaandoeningen

Wetenschappers hebben ontdekt dat CoQ10 supplementen mogelijk gunstig zijn voor mensen met hartaandoeningen. In een langetermijnstudie hadden mensen met matig tot ernstig hartfalen die dagelijks CoQ10 supplementen innamen een verlaagd risico – met name 42% – op hun eerste belangrijke ongunstige cardiovasculaire gebeurtenis (MACE). Deze gebeurtenissen omvatten een plotselinge ziekenhuisopname voor hartfalen of cardiovasculaire dood.

Deelnemers hadden ook een verlaagd risico op hart-gerelateerde sterfgevallen (43%) en sterfgevallen door alle oorzaken (42%). Deze CoQ10-suppletie is een aanvulling op andere behandelingen die je gebruikt. Co10-suppletie is bedoeld om samen te werken met wat je al doet, niet om het te vervangen.”

Een overzicht uit 2020 van onderzoeken naar CoQ10 supplementen en hartfalen merkte echter op dat de verschillende soorten onderzoeken (en verschillende conclusies uit de onderzoeken) betekenden dat aanvullend onderzoek en grotere onderzoeken zouden helpen om een duidelijker beeld te krijgen.

Meer specifiek merkte het rapport op dat er meer onderzoek nodig is om de ideale effectieve dosis co-enzym Q10 supplementen te bepalen. Daarnaast zijn er meer onderzoeken nodig om te bepalen hoe CoQ10 supplementen zouden kunnen werken bij patiënten met hartfalen die statines gebruiken.

Zijn Q10 supplementen veilig om in te nemen?

Als je bloedverdunners slikt, kan het te veel zijn om ook een Q10 supplement te nemen. In sommige gevallen kan CoQ10 de bloedsuikerspiegel verlagen. Als je diabetes hebt, zijn CoQ10 supplementen, afhankelijk van je huidige behandeling, mogelijk niet geschikt.

Maar als je geen gezondheidsaandoeningen hebt die waarschijnlijk je CoQ10 niveaus verlagen, dan hoef je geen supplement te nemen. Mensen benaderen het nemen van supplementen soms met het idee dat meer beter is, maar dat is niet per se waar. Als je niet direct een tekort hebt, dan zal het nemen van supplementen waarschijnlijk geen verschil maken.

CoQ10 supplement bijwerkingen

CoQ10 bijwerkingen zijn over het algemeen zeldzaam, maar diarree, misselijkheid en brandend maagzuur zijn bijwerkingen die voorkomen, en dan vooral als je hoge hoeveelheden supplementeert.

In het algemeen is het altijd het beste om met je arts te overleggen voordat je begint met het nemen van een supplement.  Honderd milligram per dag is een vrij gebruikelijke dosis voor CoQ10, maar er is op dit moment geen vastgestelde ideale dosis. De dosering hangt ook af van waar je het voor gebruikt.”

Ubiquinol

Ubiquinol wordt vaak aangeprezen als de ‘best opneembare’ actieve vorm, maar dat is echter geen belangrijk onderscheid. Verschillende factoren dragen bij aan hoe goed absorptie gebeurt. Het omzetten van CoQ10 supplementen in een bruikbare vorm in het lichaam is een complex proces.

Als je de opname wel wilt verbeteren, kun je het beste een Q10 supplement met voedsel innemen. Het is namelijk een in vet oplosbare voedingsstof, dus het innemen met voedsel maximaliseert de opname.

Conclusie

Uiteindelijk is het belangrijk om goed na te denken voordat je begint met het nemen van een CoQ10 supplement. Waar het op neerkomt is dat als je jong en gezond bent, het waarschijnlijk niet nodig is om een supplement met CoQ10 te nemen.